Bezinning bij / surfen naar:
Zusters en broeders,
Allerheiligen-Allerzielen: twee namen met dezelfde inhoud: we gedenken hen die ons in de dood zijn voorgegaan. Op Allerheiligen denken we aan hun heiligheid, op Allerzielen hebben we aandacht voor de menselijke kant, voor onze eigen emoties, voor het verdriet en de leegte die blijven na het overlijden van familieleden, vrienden en kennissen.
Allerheiligen: zijn onze afgestorvenen heilig? Natuurlijk zijn ze dat, want al wie leeft in de liefde van onze God is heilig. Wij mogen dus vol vertrouwen bidden tot onze lieve doden, hun om nabijheid en om bijstand vragen. Wij mogen bidden tot onze overleden vader en moeder, en tot onze overleden familie en vrienden, want heilig zijn ze, en tot heiligen mag je bidden. En voor alle zekerheid: die heiligheid is niet begonnen na hun dood. Neem nu pater Damiaan: een paar weken geleden werd hij heilig verklaard, en ik denk dat we daar allen gelukkig om zijn. Maar is Damiaan pas heilig geworden door en na die verklaring? Natuurlijk niet, hij was al lang heilig, maar door die officiële verklaring is hij iemand geworden tot wie elke christen zich kan wenden. Maar die heiligheid is dus niet begonnen na die verklaring en na zijn dood. Hij is immers niet heilig verklaard omdat hij gestorven is, wel om wat hij tijdens zijn leven gedaan heeft, om zijn diep geloof, om zijn inzet voor de melaatsen en om zijn wil om de weg te gaan die Jezus was gegaan: liefde geven tot het uiterste toe. En als het moest, maakte hij daar zelfs ruzie. Want hij was geen lief jongetje dat braaf aan de hand liep van de bisschop en van zijn oversten. Nee, hij liep alleen aan de hand van Jezus, en alleen zijn weg wilde hij gaan. Tot het uiterste toe.
Ook wij worden niet heilig eens dat we dood zullen zijn, nee, we zijn, net zoals Damiaan, heilig in de mate dat we de weg gaan die Jezus ons heeft voorgeleefd. De weg die God verlangt dat alle mensen zouden gaan: de weg van liefde, vrede en gerechtigheid. Vandaag geeft Jezus ons daarvoor een ontroerende wegwijzer: zijn zaligsprekingen, de grondwet van ons christen zijn. Het is zo mooi en zo menselijk wat Hij zegt, zo herkenbaar en zo direct op ons leven te leggen: ons leven als mens en als christen. Want luister naar wat Hij zegt: ‘Ik sta aan de zijde van wie nederig van hart is, van wie verdriet heeft, van wie zachtmoedig is en op zoek naar gerechtigheid. En Ik sta ook aan de zijde van wie barmhartig is, zuiver van hart en op zoek naar vrede. Ik deel in de pijn van de mensen die vervolgd worden omwille van de gerechtigheid. En als iemand belachelijk gemaakt en beschimpt wordt, of omwille van Mij van allerlei kwaad wordt beschuldigd, dan zal zijn loon groot zijn bij God, mijn Vader.’
Nederigheid of dikkenekkerij, vreugde en verdriet, zachtmoedig of direct op de teen getrapt, barmhartig of vol wrok, op zoek naar vrede of naar ruzie, gaan voor recht of onrecht: het zijn vragen die we elke dag moeten beantwoorden en keuzes die we elke dag moeten maken: willen we als goede mensen door het leven gaan of niet? Willen wij echt medemens zijn voor de mensen om ons heen of niet? Willen wij rechtvaardig zijn of niet? Willen we meevoelen met het geluk en het verdriet van anderen of niet? Gunnen wij anderen het geluk dan wijzelf misschien niet hebben, of gunnen we hun dat niet? En ook, en niet het minst: geloven wij dat God, dat Jezus met ons wil meegaan op onze weg door het leven, dat Hij met ons vader en moeder wil zijn, en buurman of buurvrouw, en arbeider, fruitboer, bediende, leraar, politieman of wat we ook zijn? Geloven we dat Hij ons de weg wijst om goed te zijn? Goed in de ogen van God en goed in de ogen van onze medemensen. Geloven we dat we bij God, bij Jezus altijd terechtkunnen in onze zoektocht naar vrede en gerechtigheid, geloof en liefde, goedheid en barmhartigheid. Geloven we dat Hij ons altijd weer de weg wil wijzen naar heiligheid, naar Allerheiligen? Niet na onze dood, maar in dit leven, een leven geleefd op de grondwet van ons christen zijn.
Zusters en broeders, laten we die weg gaan, de weg van Jezus. Zonder schaamte en zonder terughoudendheid, even vastberaden als Jezus zelf, en als Damiaan en al die andere heiligen die ons zijn voorgegaan. Amen.