Jaar 2012-2013 Cyclus C

Cyclus C Heilige Drie-eenheid  Spreuken 8, 22-31  Johannes 16, 12-15 Zusters en broeders, Het is een raar iets, die eerste lezing. Ze komt uit het boek Spreuken, en ze vertelt hoe de Wijsheid van God lof zingt over haar eigen schepping door God. God die zijn eigen wijsheid schept: het klinkt raar. Maar als we aandachtig lezen of luisteren, wordt het begrijpelijk: het blijkt een lofzang te zijn op de schepping. Die is geen toeval, zonder samenhang en zonder doel, maar een doordacht en geordend geheel van hemel en aarde, bergen en vlakten, land en water. Niet het werk van een knoeier, maar van een Kunstenaar die schept met wijsheid en schoonheid. En de Wijsheid is ook tot ons gekomen. Dat merken we op het einde van de lezing, wanneer de Wijsheid zegt dat ze graag over de oppervlakte van de aarde dartelt, en dat het haar een genot is bij de mensen te zijn. Anders gezegd: God is met zijn Wijsheid onder de mensen gekomen, en als Jezus heeft Hij onder ons gewoond. En dankzij zijn Geest, dankzij zijn Wijsheid kunnen we de zin van de schepping en de zending van Jezus blijven begrijpen. God is dus Vader, Zoon en Geest. Dat is wat we vandaag vieren: de heilige Drie-eenheid. En daar precies zit het onbegrijpelijke: één God, één Drie-eenheid, drie Personen. Jezus leerde het ons zo - zoals Hij ons zoveel leerde: dat Hij de Zoon is, die één is met de Vader en dat Hij ons zijn Geest zal zenden. De toenmalige religieuze leiders namen Hem die woorden zo kwalijk dat ze Hem erom vermoord hebben. Zoals er na Hem honderdduizenden christenen vervolgd zijn, of vermoord: omdat ze in Hem geloofden, omdat ze christen waren. Ook vandaag worden er in veel landen nog altijd christenen vervolgd, uitgesloten, vermoord. Hun huizen worden vernield, hun kerken in brand gestoken. Waarom die onmenselijkheid, en vanwaar komt ze? Volgens veel atheïsten - en dat zijn mensen die het bestaan, en zelfs de bestaanbaarheid van God ontkennen - ligt die in de godsdienst zelf. Ze zijn ervan overtuigd dat godsdienst de basis is van het kwade, van wreedheid, van misdadigheid. Godsdienst maakt mensen immers wijs dat de dood niet het einde is, en dat ze in hun volgende, of in hun eeuwig leven zullen beloond worden voor alles wat ze in naam van hun godsdienst hebben uitgevoerd. Het is een merkwaardige opvatting, maar het kan niet ontkend worden dat er vroeger en nu in naam van de godsdienst veel vreselijke dingen gebeurd zijn en nog altijd gebeuren: onderdrukking, uitbuiting, vervolging, terrorisme, oorlog en burgeroorlog, wederzijdse uitmoording, en nog zoveel andere onmenselijke dingen. Hebben de atheïsten dus gelijk? Is godsdienst inderdaad de oorzaak van alle kwaad in de wereld? Nee, natuurlijk niet. Om maar één voorbeeld te geven: de moorddadige wreedheid van de twintigste eeuw had niets te maken met geloof en godsdienst. Hitler, Stalin en Mao Zedong waren geen godsdienstige fanatici, maar moordende communisten en nazisten. En inzake christendom is het antwoord op de vraag onmiskenbaar: Nee, godsdienst is niet de oorzaak van alle kwaad in de wereld. Immers, wanneer christenen in naam van hun godsdienst mensonvriendelijke of onmenselijke dingen plegen, misbruiken ze hun godsdienst, en gaan ze in tegen Jezus, tegen God, tegen de Geest. God die met liefde en met wijsheid de mens en de aarde heeft geschapen. God, die als Jezus onder de mens heeft gewoond. Eén enkel gebod heeft Hij toen beklemtoond, met name: Bemin God boven al en uw naaste gelijk uzelf. Zelf heeft Hij ons dit ene gebod in woorden en in daden voorgeleefd, en Hij heeft ons geleerd hoe we tot Hem konden bidden: Onze Vader, mochten we Hem noemen, en dat zijn Rijk zou komen, en zijn wil zou geschieden op aarde zoals hij in de hemel. En zijn wil, dat is liefde, dat is vrede, dat is gerechtigheid. Dat heeft Hij ons als Jezus voorgeleefd. Zoals Hij ons ook nederigheid, aandacht voor onze medemensen, inzet voor armen en zwakken, barmhartigheid, en bereidheid om fouten te vergeven heeft voorgeleefd. En zoals Hij ons zijn Geest heeft gegeven, opdat we nooit zouden vergeten wat Hij ons heeft geleerd, en opdat we zijn wijsheid, zijn goedheid, zijn liefde nooit uit het oog zouden verliezen, en zeker niet zouden misbruiken om allerlei mensonwaardige dingen te doen. Zusters en broeders, we zijn christenen, en we vieren vandaag de basis van ons geloof en de kern van ons bestaan: dat God Vader, Zoon en Geest is, en dat Hij ons altijd bijstaat. Laten we leven zoals Hijzelf ons heeft voorgeleefd. Naar zijn beeld en gelijkenis. Amen.