- Eerste lezing: Jesaja 9, 1-3.5-6
- Evangelie: Lucas 2, 1-14
Zusters en broeders,
Vier weken lang hebben we ons voorbereid op Kerstmis, dus is het tijd dat we ons afvragen: Wat is Kerstmis voor ons? Is het meer dan ‘Stille nacht, heilige nacht’, ‘Nu zijt wellekome’ en nog zoveel meer oude kerstliederen die ons blijven ontroeren? Leeft onze kerstverwachting misschien alleen hier in de kerk, houdt ze na de viering op, en spoeden we ons naar huis om ons eigen kerstfeest voor te bereiden, met lekker eten en drinken, mooie cadeaus en een gezellige familiebijeenkomst?
Maar als Kerstmis niets meer is dan dat, houdt het feest ’s avonds al op, en haalt de realiteit weer de bovenhand, en die is heel wat minder feestelijk. Want de kerstvrede moet dan plaats ruimen voor een barbaarse oorlog in Oekraïne. Voor de groeiende angst bij velen dat ze het dagelijkse leven niet meer kunnen betalen. Voor een ziekelijke polarisatie die alleen maar voor vijandschap zorgt. Voor miljoenen vluchtelingen die hetzelfde meemaken als Maria: er is voor hen geen plaats in de herberg - en trouwens ook nergens anders.
Het is die realiteit die het echte kerstcadeau verduistert, en dat is de komst van God in ons midden. Dat moet ons kerstfeest zijn. Een feest van vreugde en dankbaarheid omdat God er wil zijn voor ons. ‘Wees niet bevreesd’, zegt de engel tegen de herders. Dat zei de engel vorige zondag ook tegen Jozef, de bruidegom van Maria. ‘Wees niet bevreesd. Ik ben bij u’, zei God tegen hem. ‘Wees niet bevreesd. Heden is u een Redder geboren’, zegt de engel tegen de herders. De Redder die ons verlost van het kwaad, van egoïsme, van vertwijfeling en wanhoop. De Redder die liefde en vrede brengt in ons leven. Dat doet Hij niet vanuit een paleis vol macht en pracht, maar vanuit een kribbe in een stal, want Hij is niet uit op macht en heerschappij, maar op barmhartigheid, op eenvoud, op aandacht voor iedereen, op liefde en vrede. Door Hem dwalen wij niet langer rond in het land van de doodse duisternis, maar zien we een groot licht dat over ons straalt, zegt Jesaja in de eerste lezing.
En daarbij moeten we ons afvragen: zijn wijzelf ook een licht voor onze medemensen, of vertoeven we liever in de duisternis van ons eigen ik, ons eigen gemak, ons eigen welzijn? Niet dat het kwaad is aandacht te hebben voor onszelf, zeker niet, maar we mogen onze medemensen niet vergeten. Dat is wat God ons op deze dag wil bijbrengen. Dat Jezus geboren werd in een stal is een teken van zijn barmhartigheid voor alle mensen, en die barmhartigheid vraagt Hij ook van ons.
Zusters en broeders, niemand heeft God ooit gezien, maar Jezus heeft ons Hem wel leren kennen, en dat vieren we op deze Kerstdag. Niet als een strenge straffer leren we Hem kennen, maar als een barmhartige Vader, niet ver weg van ons en onbereikbaar, maar midden onder ons. En net als dat kind in de kribbe zijn ook wij zijn kinderen. Hij geeft ons liefde en innerlijke vrede, Hij schenkt ons vertrouwen om altijd weer naar buiten te komen om zijn liefde uit te dragen voor arm en rijk, jong en oud, ziek en gezond. Hij is onze hoop om ons in te zetten voor een betere wereld. Een wereld waar ook wijzelf van genieten, want God trekt altijd met ons mee. En dat is het heerlijkste kerstcadeau dat we ons kunnen indenken.
Zalig Kerstmis!