- Eerste lezing: Openbaring 7, 2-4.9-14
- Evangelie: Mattheus 5, 1-12a
Zusters en broeders,
Allerheiligen … het feest van alle heiligen. Maar wat is heilig zijn? Dat is even goed zijn als God, en dat kunnen we alleen als we ons aan Hem spiegelen.
We weten wat dat inhoudt: God is liefde. Als we ons aan Hem spiegelen, moet liefde dus de basis zijn van ons leven en van ons gedrag. En dat houdt heel veel in. Om te beginnen dat we houden van God, want Hij is liefde. Maar ook dat we van onszelf houden. Dat we dus zorg dragen voor onszelf, zodat we een waardig leven kunnen leiden. Dat we respect hebben voor ons lichaam, zodat we een gezond leven kunnen uitbouwen en ons niet overgeven aan drank en drugs en andere vernietigende verslavingen.
Maar we moeten we niet alleen van God en van onszelf, maar ook van onze medemensen houden. Dus moeten we solidair zijn, ook met armen, zieken, eenzamen, mensen in nood. En dat mag niet bij woorden blijven, en ook niet bij mee voelen en mee lijden, maar dat moeten daden zijn. ‘Zalig de treurenden, want zij zullen getroost worden’ zegt Jezus. Kunnen onze medemensen die troost van ons verwachten? Die troost als ze in nood zijn, als ze verdrietig zijn, als ze moedeloos zijn?
En die solidariteit moet niet alleen uitgaan naar onze medemensen, maar ook naar de wereld. Naar de natuur die geteisterd wordt door tropische stormen en overvloedige regens, maar ook door vreselijke hittes, extreme droogtes, vulkaanuitbarstingen en aardbevingen. En de mens op die wereld wordt geteisterd door oorlogen, door terrorisme, door aanslagen, door onderdrukking, door uitbuiting.
Zoveel dingen, maar ook zoveel mensen waarvan Jezus niet kan zeggen dat ze zalig zijn. Mensen die geen respect hebben voor hun medemensen. Heersers die hun volk tot oorlog dwingen. Bedriegers die de democratie en het vrije denken uitroeien. Leugenaars die helemaal niets geven om de schepping. Terwijl Jezus zegt: ‘Zalig de armen van geest, want aan hen behoort het Rijk der hemelen.’ Maar zulke vreselijke onmensen willen helemaal niet nederig zijn, en willen nog minder streven naar het Rijk der hemelen, want het enige rijk dat voor hen telt is hun macht, hun bezit, hun rijkdom.
Gelukkig zijn er ook velen die barmhartig zijn, die zoeken naar vrede en gerechtigheid, die zuiver zijn van hart en van gedachten. Zij houden de wereld recht. Niet voor niets zegt Jezus dat ze zalig, dat ze gelukkig zijn, en dat geldt niet alleen voor hen, maar ook voor al hun medemensen die ze recht houden in deze kromme wereld van haat en oorlog.
In de eerste lezing hoorden we een van de visioenen van Johannes in het Boek van de Openbaring. Een heel merkwaardig visioen, dat je misschien veeleer als een fantasie kunt beschouwen. Maar wat het ook is, het is een fantasierijk beeld van het hemelse koninkrijk van God. In dat koninkrijk loven ontelbaar velen Gods heerlijkheid en wijsheid. En op de vraag wie die ontelbaar velen zijn, luidt het antwoordt: ‘Dat zijn degenen die uit de grote verschrikkingen gekomen zijn. Ze hebben hun kleren witgewassen met het bloed van het Lam.’ Die verschrikkingen: dat is het eeuwenlange lijden tot op vandaag dat de miljoenen christenen moeten ondergaan. De martelingen, de moorden, de vernietigingen van huizen en kerken, de uitwijzingen. Zoveel kwaad dat ze hebben kunnen dragen omdat ze hun kleren hebben witgewassen met het bloed van het Lam. En dat Lam is Jezus, en dat bloed is zijn liefde, zijn dood, zijn verrijzenis, zijn eeuwig leven dat Hij ook ons geschonken heeft.
Zusters en broeders, dat is ons Allerheiligen. Het zalige geloof dat Jezus ons bij zijn Vader in de hemel leven in eeuwigheid heeft geschonken. Amen.