Bezinning bij / surfen naar:
Zusters en broeders,
De wijding herdenken van een kerk in Rome: waar is dat nu goed voor? En wat hebben wij met die kerk te maken? Hoewel, Sint-Jan van Lateranen is niet zomaar een kerk; ze is de moeder en het hoofd van alle kerken. Misschien denken we dat dit Sint-Pieter is, maar nee, het is Sint-Jan. Die kerk is de basiliek van de paus en de kerk van de bisschop van Rome en dat is dus de paus. Om dat te begrijpen, moeten we terug in de geschiedenis. Je weet dat de Romeinse keizers de christenen eeuwenlang vervolgd, gemarteld, verbannen en vermoord hebben, maar het kon niet baten: hun groei was niet te stuiten. Dat leidde ertoe dat keizer Constantijn in 313 aan alle Romeinen, dus ook aan de christenen, vrijheid van godsdienst verleende. Meer zelfs, de christenen konden op heel wat steun rekenen. Constantijn schonk de paus een domein, het Lateraan, waarop hij zelf een grote kerk liet bouwen. Die werd in 324 ingewijd als eerste pauselijke basiliek. Ik zei het al, Sint-Jan is niet zomaar een kerk, ze is een symbool. Ze tekent het begin van de erkenning en de definitieve groei van het christendom.
Zusters en broeders, God en een tempel of een kerk
het is altijd een wat moeilijke verhouding geweest. Voor ons zijn kerken normaal: we moeten toch een dak boven ons hoofd hebben wanneer we samenkomen om te bidden en te vieren. Maar we moeten beseffen dat God niet kan gevat worden in een gebouw dat door mensenhanden is gemaakt. God is immers alomvattend, Hij is de Schepper van het al. Hij kan door niets of niemand gevat worden. Het is dan ook niet te verwonderen dat meer dan één profeet in het Oude Testament protesteerde tegen de bouw van de tempel in Jeruzalem, en dat Jezus ronduit zegt: Breek deze tempel af! Ik weet het, de evangelist voegt eraan toe dat Hij sprak over de tempel van zijn lichaam, maar Hij heeft het toch maar gezegd: Breek déze tempel af! De tempel dus die er staat. De tempel die een sterke economische waarde had, die honderden priesters van levensonderhoud voorzag en waar de hele stad beter van werd, want hij was het belangrijkste bedevaartsoord van Israël. Breek hem af, zei Jezus. Het kan zijn dat Hij daarmee protesteerde tegen de commercialisering van de tempel, maar ik denk veeleer dat Hij naar de kern van de zaak wil gaan, en die kern is dat God niet in een stenen gebouw, maar in het hart van mensen moet wonen.
Zusters en broeders, ik denk dat dit ook tot ons gericht is. We moeten er ons voor hoeden ons christen zijn niet te beperken tot dat uurtje in de kerk. Natuurlijk is het goed dat we hier wekelijks samenkomen om samen te bidden, samen te vieren, samen te zijn in zijn Naam. Maar Gods Woord en zijn Brood mogen geen eindpunt zijn: ze moeten integendeel het beginpunt zijn van ons leven buiten te kerk. Want het is buiten de kerk dat we zijn enige gebod vorm moeten geven. Zijn gebod dat we niet alleen van Hem, maar ook van onze naaste moeten houden. Het is in ons dagelijkse leven dat we de acht Zaligsprekingen tot leven moeten brengen. In alles wat we doen en bij elke ontmoeting moeten we dus nederig en eenvoudig van hart zijn, zoeken naar gerechtigheid en vrede, troosten wie verdriet heeft en zuiver van hart, dus eerlijk zijn. Dat alles is Jezus ons komen voorleven, niet in de tempel, maar in zijn leven van elke dag, in zijn omgang met mensen, met armen, zieken, uitgestotenen, blinden, melaatsen. Kortom, met alle mensen, zonder onderscheid.
In de eerste lezing hoorden we een visioen van Ezechiël. Hij beschrijft hoe er vanuit de tempel water vloeit dat de Dode Zee weer levend en de vlakte errond weer vruchtbaar maakt. Ik denk dat Ezechiël hier een prachtig beeld geeft van wat kerk en liturgie moeten zijn: voedsel en drank voor onderweg, energie om Gods woord te beleven en er de wereld mee te doordrenken. Want dat is precies wat we hier komen doen: geloof en bezieling opdoen voor ons leven van elke dag. Luisteren naar Gods Woord, met het voornemen er iets mee aan te vangen, het om te zetten in daden.
Zusters en broeders, God moet leven in ons hart. Niet met een stenen gebouw, wel met ons doen en denken brengen we hem in deze wereld aanwezig, en werken we mee aan het Rijk Gods op aarde. En je weet, dat Rijk is een wereld van liefde, vrede en gerechtigheid. Amen.