Bezinning bij / surfen naar:
Zusters en broeders,
Met veel verve vertelt Mattheus het verhaal over de broodvermenigvuldiging, maar ik kan me niet van de indruk ontdoen dat hij daarbij niet zozeer aandacht heeft voor het wonder als dusdanig, als wel voor de kerkstructuur die hij via zijn verhaal aanbrengt. ‘Zo zit de Kerk van Jezus in elkaar, zo moet ze zijn en zo moet ze handelen’, lijkt hij te willen zeggen.
We kennen het verhaal: Jezus wil even alleen zijn, maar het volk gaat Hem achterna. Dus staat Hij de hele dag ter beschikking en geneest Hij hun zieken. Tegen het vallen van de avond willen de apostelen hen wegsturen; ze moeten maar zelf ergens anders eten zien op te duiken. Maar Jezus zegt: ‘Nee nee, zo werkt dat niet. Gij moet ze te eten geven.’ Daar brengen ze tegenin dat ze niet meer dan vijf broden en twee vissen hebben. Waarop Jezus zegt: ‘Laat de mensen maar gaan zitten, en breng ze maar hier, die broden en die vissen.’ Hij stelt daarbij geen vragen over de versheidsdatum van de vissen en de houdbaarheid van de broden. Hij vraagt ook niet of die vissen wel in het juiste water hebben gezwommen en of ze wel van de juiste soort zijn. En Hij gaat ook niet na of die broden door de juiste bakker gebakken zijn, iemand die de geboden onderhoudt en die op elk gebied een voorbeeld is voor de gemeenschap. Nee, Hij neemt de gaven gewoon in ontvangst, spreekt er zijn zegen over uit, breekt ze en geeft ze aan de leerlingen. En die geven ze op hun beurt aan het volk.
Zusters en broeders, doorheen dat verhaal tekent Mattheus haarfijn uit hoe Jezus zijn Kerk ziet en wat haar taak is: zij moet de gaven van de mens naar Jezus, naar God toebrengen. Die spreekt er zijn zegen over uit en ze zullen duizendvoudig vrucht voortbrengen. Haarscherp wordt ook duidelijk dat het gebeuren niet rond de apostelen, dus niet rond de Kerk, maar wel rond Jezus draait. De apostelen, dus de Kerk, hebben alleen een dienende functie. Zij moeten de tussenpersoon zijn tussen God en de mens. Zij moeten geen eisen stellen die Jezus zelf niet stelt, nee, ze moeten zich alleen spiegelen aan Hem. En Hij oordeelt niet, Hij neemt de gaven gewoon in ontvangst, zegent en verdeelt ze. En onder zijn handen worden ze vermenigvuldigd en komen ze de hele Kerk en de hele gemeenschap ten goede.
Nu denk je misschien dat ik het wel erg gemakkelijk voorstel, en dat het niet zo eenvoudig is om menselijke gaven in die mate te vermenigvuldigen. Louter materieel gezien heb je natuurlijk gelijk. Maar Jezus zal daarop hetzelfde zeggen als wat Hij tegen zijn apostelen zei: ‘Nee nee, zo werkt dat niet, want God denkt niet materieel, God denkt in termen van liefde, vrede en gerechtigheid.’ En als we zo willen denken, ja, dan liggen de voorbeelden voor het grijpen. Pater Damiaan bijvoorbeeld. Zijn vijf broden en twee vissen zijn doorheen de handen en de zegen van Jezus al vele miljoenen broden en vissen geworden ten bate van de melaatsen. Of zuster Jeanne Devos uit Kortenaken, die zich in India al jaren inzet voor de miljoenen kinderen die als huisslavinnen misbruikt worden. Ze doet dat met dezelfde verbetenheid als Pater Damiaan, en ze ondervindt ook dezelfde tegenstand. Maar opgeven? Nee, zo werkt dat niet. Haar gaven van liefde, vrede en gerechtigheid vermenigvuldigen zich elke dag, want naast de tegenstand groeit ook elke dag binnen en buiten India de steun voor haar werk. Zoals de gaven van de duizenden missionarissen, lekenhelpers, Artsen zonder grenzen en noem maar op elke dag vermenigvuldigen. Zoals ook onze gaven vermenigvuldigen. Je weet wel, wie liefde zaait, zal goedheid oogsten. Elke daad van liefde en vrede zal anderen aanzetten hetzelfde te doen, in onze gezinnen, op ons werk, in onze straat, in onze gemeenschap, in onze kerk. En ook elke euro die wij bijvoorbeeld aan Broederlijk Delen geven, zal zichzelf vermenigvuldigen. Met wat euro’s bijeen kan er bijvoorbeeld voor zuiver water gezorgd worden in een broussedorp. Dat verbetert niet alleen op slag de gezondheid van de mensen, maar maakt ook bevloeiing van land- en tuinbouwproducten mogelijk, zodat er geen honger meer is. Meer nog: er zal overschot zijn. Die kan dan weer verkocht worden, en met dat geld kan een schooltje gebouwd worden, een ziekenpost opgezet enzovoort enzovoort.
Vijf broden en twee vissen, zusters en broeders. Een verhaal met veel betekenissen, en vooral een verhaal dat een leidraad is voor onze Kerk en voor ieder van ons. Laten we, als Kerk, als individu en als gemeenschap, dat verhaal tot het onze maken. Want het is het verhaal van hoe Jezus de dingen ziet en hoe Hij met mensen omgaat. En daar zijn maar drie woorden voor: liefde, vrede en gerechtigheid. En alle drie dragen ze duizendvoudig vrucht. Amen.