Bezinning bij / surfen naar:
- Jesaja 45, 1.4-6
- Mattheus 22, 15-21
- Missiezondag
‘Geef aan de keizer wat van de keizer is, en geef aan God wat aan God toekomt.’
Zusters en broeders, in het licht van de huidige gebeurtenissen klinkt het eerste deel van Jezus’ aansporing bijna als een giller. Hij spreekt die zin immers uit in een context waarin geld het vertrekpunt is, en als wij nu aan geld denken, denken we aan banken, en als we aan banken denken … nee, ik waag er me niet aan te zeggen wat we dan misschien wel denken.
Ik kan me wel voorstellen wat de leerlingen van de farizeeën en de Herodianen dachten. Ze wilden Jezus in de val lokken, maar zoals altijd reageerde Hij zo confronterend dat niet Hij, maar alweer zijzelf in hun hemd stonden. ‘Ze waren zeer verbaasd toen ze hoorden wat Hij zei. Ze lieten hem staan en gingen weg’ zo luidt het vervolg van het verhaal. Ze hadden dus geen wederwoord, en eigenlijk is dat nooit anders geweest, want tot op vandaag is er niemand die met absolute zekerheid kan of durft zeggen wat Jezus met dat zinnetje bedoelde. Lange tijd heeft men gedacht dat Hij doelde op de scheiding tussen Kerk en Staat, maar dat beantwoordt niet aan het beeld dat doorheen de evangelies van Hem wordt opgehangen. Hij verkondigt immers het Rijk Gods, en dat stopt niet aan de deur van de kerk, integendeel, ‘het Rijk Gods is midden onder u’, zegt Hij. Het is dus net zo goed aanwezig in de wereldlijke als in de religieuze aspecten van het leven.
Jezus denkt en handelt dus niet ‘of - of’, maar wel ‘en - en’. Geef dus aan de keizer wat van de keizer is, en geef aan God wat aan God toekomt. Met andere woorden, neem de samenleving serieus en neem de godsdienst serieus, want ze zijn met elkaar verbonden. Ervaring leert dat in systemen waarin godsdienst bespot en vervolgd wordt, ook de mens van geen tel is. En ze leert evenzeer dat hetzelfde geldt voor systemen waarin godsdienst boven alle wetten staat: ook daarin is de mens van geen tel. Al Quaeda en het moslimterrorisme tonen dat tegenwoordig elke dag aan. Maar Jezus zegt: niet ‘of - of’, wel ‘en - en’. Niet God of de mens, maar God én de mens. Niet voor niets luidt zijn enige gebod: ‘Bemin God bovenal en bemin uw naaste gelijk uzelf.’ Geef dus én de maatschappij én God wat hun toekomt, waarbij de nadruk zoals zo dikwijls ligt op wat Hij op het einde zegt: ‘Geef aan God wat aan God toekomt.’
Maar … God is alles, Hij is de Schepper van alles. Geef dus aan heel zijn schepping wat aan heel zijn schepping toekomt. Respecteer Hem doorheen je respect voor zijn schepping. Verlies nooit uit het oog dat God eerst de hemel en de aarde schiep, en daarna de mens, met de duidelijke bedoeling dat die iets zou maken van die hemel en die aarde. Dat hij zich zou geven, echt zou geven, om van die aarde een hemel te maken. Dat hij respect zou hebben voor die aarde, ze niet zou vervuilen maar verfraaien, en elke dag leefbaarder maken voor iedereen. De noodkreten die we de jongste jaren horen in verband met het milieu, lijken erop te wijzen dat we ter zake niet echt goed bezig zijn.
Respect voor God en zijn schepping slaat uiteraard ook op respect voor de mens. Dat we oog zouden hebben voor eerlijkheid, goedheid, barmhartigheid en tederheid. Dat we begrip zouden hebben voor en meeleven met de problemen van andere mensen. Dat we mensen niet zouden beoordelen en zeker niet veroordelen op basis van hun huidskleur, hun geaardheid, hun inkomen, de keuzes die zij maken of niet maken.
Zuster en broeders, eigenlijk kunnen we kort zijn: hoe we ook omgaan met de keizer, dus met onze medemens en de maatschappij, laten we het altijd zo doen dat het Rijk Gods ermee gediend wordt. Dat Gods schepping met alles en iedereen erop en eraan er beter van wordt, alleen maar beter. Dat we goedheid en vrede nastreven.
Vrede op maat, zoals de campagneslogan van Missiezondag luidt. Vrede op de maat van God en zijn schepping. Het is goed dat we daar vandaag speciaal aan denken. En het is ook goed dat missie bestaat, want ze brengt Gods woorden en daden onder de volkeren. Ze geeft én de mens én de maatschappij wat hun toekomt, en ze doet dat vanuit een christelijke inspiratie. Ze geeft dus aan God wat aan God toekomt, en daar wordt de mens alleen maar beter van. Laten we de missie dus steunen met ons gebed, met onze sympathie en ook materieel. Amen.