Bezinning bij / surfen naar:
Zusters en broeders,
In het museum van de dom in Firenze staan veel mooie dingen, onder meer een erg ontroerende piëta van Michelangelo, en verder schitterende beelden van Donatello en Arnolfo di Cambio. En niet te vergeten een beeldengroep van een kunstenaar van wie de naam me niet te binnen schiet: Christus aan het kruis, met aan de ene kant Maria en aan de andere kant Johannes. Vooral hun gelaatsuitdrukking maakt een blijvende indruk. Op het gezicht van Maria is hevig verdriet te lezen, maar in haar blik ligt ook iets als ‘Ik heb U nog zo gezegd dat Ge niet altijd op zere tenen moest trappen, maar Ge hebt niet willen luisteren. En nu dit.’ Verdriet en gekwetstheid bij Maria, en bij Johannes radeloosheid en paniek. Je ziet het in zijn blik: ‘Wat moeten we nu doen? Al die jaren zijn we Hem gevolgd, we dachten dat Hij een nieuwe wereld zou scheppen, en nu hangt Hij aan dat kruis. Wat nu? Wat moeten we nu in godsnaam beginnen? Ons leven heeft geen doel en geen richting meer. Naar wie kunnen we immers gaan nu Hij er niet meer is?’
‘Heer, naar wie zouden wij gaan?’ is ook het bijna radeloze antwoord van Petrus op Jezus’ vraag of ook zij – de apostelen dus – Hem willen verlaten. Tot dan toe was Jezus zeer succesvol geweest. De mensen hingen aan zijn lippen, velen volgden Hem en luisterden geboeid naar zijn boodschap. Eindelijk een profeet die iets nieuws liet horen, die sprak van een liefhebbende God, die opkwam voor armen, zieken, melaatsen, kortom, voor al wie in nood was. Bovendien liet Hij zich tussendoor ook als genezer en wonderdoener kennen. Hij belichaamde dus de dromen van velen. Maar wanneer Hij de puntjes op de i zet, en zegt waar het echt op aankomt, keren ze Hem massaal de rug toe. Want Hij is niet gekomen om als wonderdokter, mirakelprofeet en broodvermenigvuldiger door het leven te gaan. Dat is een zware ontgoocheling voor al die volgelingen, want dat is precies wat ze wél van hem verwachten. Zij dromen van een gemakkelijk leven – wie kan hun dat trouwens kwalijk nemen? – en daar had Hij voor kunnen zorgen. Maar Jezus blokt hen af. Hij is gekomen om hun de weg naar God te wijzen, en die weg, dat is Hijzelf. De woorden die Hij spreekt zijn geest en leven, en de daden die Hij stelt zijn daden van liefde. Wanneer Hij hun duidelijk maakt dat het Hem daar om te doen is, zeggen ze: ‘Dit zijn harde woorden, wie kan daar nog naar luisteren?, en ze keren Hem de rug toe.
Dan stelt Jezus ook de apostelen voor de keuze. Net zoals Jozua dat doet in de eerste lezing. De Israëlieten hebben zich in het beloofde land gevestigd, ze vermengen zich gedeeltelijk met de plaatselijke bevolking, maar die aanbidden andere goden dan de God van Israël. En nu stelt Jozua hen voor de keuze: ofwel die vreemde goden, ofwel de God die hen uit Egypte heeft geleid. Hij en zijn familie hebben hun keuze al gemaakt en het hele volk volgt hen daarin. In het evangelie is het helemaal anders: het volk haakt massaal af, en alleen de apostelen blijven Jezus trouw. ‘Heer, naar wie zouden we anders gaan? Uw woorden zijn woorden van eeuwig leven’, zegt Petrus in naam van de groep.
Zusters en broeders, ‘een keuze maken’ is het thema van deze zondag, en dat is een thema dat zo oud is als de mens zelf, en iets waarmee we elke dag te maken krijgen. Voortdurend moeten we keuzes maken, en die gaan van ‘Welke kleren trek ik aan bij dit weer?’, over ‘Welk product kies ik in de supermarkt?’, tot ‘Hoe breng ik mijn dag door? Doe ik dit of doe ik iets anders?’ Maar dit zijn kleine keuzes. Veel belangrijker zijn vragen als ‘Wat studeer ik? Welk werk doe ik? Waar woon ik?’ En nog veel belangrijker is een vraag als ‘Wie wordt mijn partner voor het leven? Met wie wil ik samen oud worden? En wat maak ik van mijn leven?’
Het is op dit soort vragen dat Jezus inhaakt. Vragen naar de zin van ons bestaan en de weg die we willen gaan. Willen we God in ons leven toelaten of willen we dat niet? Willen we de weg gaan die Jezus is gegaan of willen we dat niet? Is Hij voor ons inderdaad de weg, de waarheid en het leven, op wie we met veel vertrouwen ons bestaan willen bouwen? Of kiezen we voor andere goden en andere wegen? Maar eigenlijk hebben wij onze keuze al gemaakt, anders zouden we hier niet zitten. Net als Petrus zeggen wij dus: ‘Heer, naar wie zouden we anders gaan? Uw woorden zijn woorden van eeuwig leven. Dus willen we leven naar deze woorden en uw daden tot de onze maken.’
Zusters en broeders, ik ben er zeker van dat we een goede keuze hebben gemaakt. Amen.