Zusters en broeders,
Misschien heb je het ook gezien op tv één: een journaliste die met een trein vol zieken en vrijwillige helpers meetrekt op bedevaart naar Lourdes. Het werd een ontroerende reis, met aangrijpende gesprekken met vaak zeer oude, diepgelovige, soms ook terminaal zieke mensen. Mensen die genoten van hun geloof, van hun dikwijls al zoveelste bedevaart, van hun deelname aan de kaarsjesprocessie en aan de kruisweg die speciaal is uitgebouwd voor rolstoelpatiënten. Het was bij die kruisweg dat de journaliste een merkwaardige vraag stelde aan de begeleidende aalmoezenier: ‘Wat is dat, de kruisweg?’ vroeg ze. Ze wist het helemaal niet. De aalmoezenier gaf een bijzonder pakkend antwoord. ‘De kruisweg’, zei hij, ‘dat is het leven zoals het is, dat is het leven van elke mens. Doe de kruisweg hier maar mee, dan zal je dat begrijpen.’
De kruisweg is het leven zoals het is, van elke mens. Dat zijn blijvende woorden over pijn en verdriet, maar ook over toekomst, want elk leven ligt in Gods handen. En misschien zijn we ons daar niet genoeg van bewust: dat ons leven in Gods handen ligt. Niet voor niets zegt Jezus bij het begin van zijn openbaar leven: ‘Bekeer u, want het Koninkrijk der hemelen, het Koninkrijk van God, is nabij.’ Het Koninkrijk dat niet steunt op macht, op onderdrukking, op uitbuiting, op wereldlijke macht, maar op barmhartigheid, op liefde, op vrede. Behoren tot dat Rijk is leven zoals God zelf ons dat in Jezus heeft voorgeleefd, en dat is geen Rijk van macht en van dwang. Dat is een Rijk dat in Gods handen ligt.
We weten dat de Kerk in vroegere tijden in dat opzicht vreselijke fouten heeft gemaakt. Geestelijken werden heersers, bisschoppen, kardinalen en pausen werden dictators die tomeloos heersten over Kerk en volkeren, en die geweld en onrecht gebruikten om nog meer macht te krijgen. En God en godsdienst werden alleen maar misbruikt om van meer macht naar grenzeloze macht te gaan. Zo was de Kerk vroeger heel vaak, zo is de Kerk vandaag zeker niet meer. Maar is het Rijk van God nu dichterbij dan ooit? Is Gods liefde zichtbaar in de hele wereld? Kijken we in de wereld, dan zien we vaak zo weinig liefde tussen mensen en tussen volkeren. Wat we wel veel zien, is diefstal, geweld, oorlog, terrorisme. En dat is wat er gebeurt als het Rijk van God niet aanvaard wordt.
‘Ik zal u vissers van mensen maken’, zei Jezus tot een paar mannen die Hij riep om Hem te volgen. Twee broers waren het, die aan het vissen waren op het meer. Ze lieten hun netten in de steek en volgden Hem. Dat deden ook twee andere broers: hun boot achterlaten en Hem volgen. En wat deed Jezus? Hij verkondigde de Blijde Boodschap van het Koninkrijk van God, en Hij genas alle ziekten en kwalen onder het volk. Daarmee werd duidelijk dat het Koninkrijk van God niet veraf is, niet ergens in de ruimte, en niet in de onkenbare toekomst na de dood. Nee, Jezus zelf is het Rijk van God onder de mensen, en het ligt binnen handbereik als we Hem volgen.
In de eerste lezing zegt Jesaja: ‘Het volk dat in het donker wandelt, ziet een groot licht.’ Misschien weten we het niet meer, maar precies diezelfde woorden hoorden we op Kerstmis. De dag waarop we vierden dat Gods licht over ons is gekomen. En Gods licht, dat is Jezus zelf. Hij die het Rijk van God op de wereld heeft gebracht. Hij die zelf het Rijk van God is.
Zusters en broeders, laten we noot vergeten dat Jezus ook ons roept, net zoals Hij die vissers heeft geroepen. Dat Hij ook van ons vissers van mensen wil maken, zodat we leven zoals Hij ons heeft voorgeleefd. Laten we, zoals Hij, mensen zijn met aandacht voor andere mensen, mensen op zoek naar het goede voor onze medemensen, mensen van liefde en vrede. Mensen die, net als Jezus, aandacht hebben voor mensen in nood. Alleen wanneer we zo willen leven, brengen we het Rijk van God nabij. En leven zoals Jezus, zoals God zelf het ons heeft voorgeleefd, dat is het leven van elke mens. Amen.