‘Vat moed en vrees niet: uw God komt om de wraak te voltrekken. God komt om te vergelden.’
Zusters en broeders, zo luidt het begin van de eerste lezing. Het zijn woorden uit het boek van de profeet Jesaja, en dat is het boek en de profeet die in de eerste lezing veel meer aan het woord komen dan alle andere boeken en profeten uit het Oude Testament. Vandaag zijn het woorden waarvan we weten: nee, zo is God niet. God komt niet om zich op volkeren te wreken, en hen te straffen voor alles wat ze doen of gedaan hebben. Want God is liefde, en geen wraak en geen vergelding.
Dat God wraak en vergelding is, is nochtans een vast beeld in het Oude Testament. Hij is bij manier van spreken de privé-God van de afstammelingen van Abraham en Mozes. Alleen zij krijgen zijn steun, en altijd opnieuw straft Hij volkeren die het opnemen tegen hen. We moeten maar denken aan de tien vreselijke plagen die Egypte troffen omdat de Farao het Israëlische volk niet toestond dat ze het land zouden verlaten. En we kunnen ook denken aan Jericho, de stad waarvan God de beschermingsmuren liet instorten, zodat het Israëlische volk zonder moeite de stad kon binnentrekken en al zijn inwoners - mannen, vrouwen, kinderen, oud en jong - kon vermoorden en de hele stad in brand steken.
Zo vreselijk is God dus in het ogen van het oude Israël, en zo vreselijk is Hij vandaag in de ogen van de fanatieke moslims. Hun zogezegde god is een god die hen aanzet tot moord en moordende zelfmoord, verkrachting, slavernij, beroving van mannen, vrouwen, kinderen, oud en jong die geen moslim zijn, en tot vernietiging van dorpen en steden waar zulke ongelovigen wonen of gewoond hebben, ook al was dit in een heel ver verleden.
Hoe anders is Jezus, Hij die is de Heer onze God die mens geworden is om ons te leren dat God een liefhebbende en bezorgde Vader en Moeder is, niet alleen voor ons, maar voor alle mensen. Zoals zo dikwijls komt dat heel sterk tot uiting in het evangelie. Jezus trekt over Sidon naar Dekápolis, en dat is geen joods, maar heidens gebied, want ook daar wil Hij zijn Blijde Boodschap verkondigen. Want Gods goedheid geldt voor alle mensen, zonder uitzondering van godsdienst, taal of kleur. Dat heidense volk voelt dat zeer juist aan, want onmiddellijk brengen ze een doofstomme naar Jezus met de vraag of Hij hem de hand wil opleggen. Jezus gaat daar onmiddellijk op in, en dan volgt er iets merkwaardigs: Hij slaat zijn ogen ten hemel, zucht en zegt: Effeta, en dat betekent: Ga open. En inderdaad, de man kan ineens horen en ook spreken. Maar waarom zucht Jezus vooraf?
We hebben daar natuurlijk het raden naar, maar misschien zucht Hij om wat we hoorden in de eerste lezing: dat God wraak en vergelding zou zijn voor alle niet-Israëlische volkeren, terwijl Hij nu duidelijk laat zien dat God liefde is voor alle volkeren. Of misschien zucht Hij omdat Hij weet dat velen er zeker zullen van blijven dat God er alleen is voor hun eigen volk. Of misschien zucht Hij omdat Hij beseft dat velen blind en doof zullen blijven voor de liefde en de vrede die Hij, die God belichaamt.
Liefde en vrede: Ga daarvoor open, zegt Jezus tot die heidense man en tot alle mensen, dus ook tot ons. Liefde voor God en voor elkaar, en als je die liefde zoekt, ben je ook op weg naar vrede. En dat is een weg naar een wereld die er is voor iedereen. Een wereld waarin mensen niet met honderdduizenden op de vlucht moeten slaan op zoek naar een menswaardig leven.
Zusters en broeders, zoals elk jaar vieren we op deze eerste zondag van het nieuwe schooljaar Scheppingszondag. En dat is een dag waarop we denken aan de schoonheid van de aarde in het scheppingsverhaal. De aarde die een paradijs was om in te wonen. De aarde die nog niet verminkt was door de hebzucht van de mens. ‘Ga open’, zegt Jezus ook in dit verband tegen ons allen. ‘Maak van de zieke en mishandelde en aarde opnieuw Gods vruchtbare en gastvrije thuis, waar plaats is voor al wie en al wat leeft.’ Wel, laten we daar werk van maken. Laten we opengaan voor Jezus’ Boodschap van liefde en vrede, en dus ook meewerken aan een lieve, mooie en gezonde wereld, waar plaats is voor iedereen. Amen.