- Eerste lezing: 1 Samuel 3, 3b-10.19
- Evangelie: Johannes 1, 35-42
Zusters en broeders,
Zowel in de eerste lezing als in het evangelie gaat het over geroepen worden door God, door Jezus. De kleine Samuël begrijpt niet dat het God is die hem roept, en daarom houdt zijn leermeester hem voor dat hij op die roepstem moet antwoorden: ‘Spreek, Heer, uw dienaar luistert.’ In het evangelie moet Petrus zelfs geen antwoord geven op Jezus’ roepstem, want bij hun eerste ontmoeting zeg Jezus: ‘Gij zijt Simon, gij zult Kefas genoemd worden. Dat betekent: Rots.’ Dus nu al weet Jezus dat Petrus de rots is op wie Hij zijn Kerk zal bouwen. Aan de andere leerlingen vraagt Hij: ‘Wat verlangt gij?’ Hij wil zijn wil dus niet opdringen, maar het is duidelijk dat de beide mannen eigenlijk niet weten wat ze verlangen, want ze vragen alleen: ‘Meester, waar verblijft Gij?’
‘Wat verlangt hij?’ is een vraag die God, die Jezus ook aan ons stelt, en waarop we dikwijls geen antwoord kunnen geven. We verlangen immers zoveel en we hebben zoveel vragen bij alles en nog wat: bij ons werk, bij onze ouderdom waar we last van hebben, ons beroep, de plaats waar we wonen, het woonzorgcentrum of de gevangenis waar we verblijven. Eindeloos veel vragen hebben we, waarop we heel dikwijls geen antwoord kunnen geven.
Maar ‘Wat verlangt gij?’ is ook een vraag die wijzelf aan onze medemensen moeten stellen. Niet onze wil opleggen, maar vragen: Wat kan ik voor u doen?’ Zo’n vraag aan onze partner, onze kinderen, kleinkinderen, ouders, collega’s, mensen voor wie we zorgen en zoveel meer. En dan echt luisteren naar hun vragen.
We moeten echter niet alleen naar onze medemensen luisteren, maar ook naar God, naar Jezus. Doen we dat altijd? Luisteren we altijd naar Jezus’ gebod van ‘Houd bovenal van God, en houd evenveel van je naaste als van jezelf’? Er zijn immers zoveel mensen en dingen die ons willen binden, die willen dat we luisteren. Er zijn andere godsdiensten, andere overtuigingen, andere bazen, andere reclameboodschappen enzovoort. Eindeloos veel dingen eisen onze aandacht op, en het blijft daar niet bij, want dikwijls willen we in de eerste plaats naar onszelf luisteren. Naar onze eigen wil, onze eigen overtuiging, onze eigen verlangens. ‘Ik mag toch wel mezelf zijn, zeker, en zelf bepalen wat ik wil?’ is een vraag die wij meer dan eens stellen.
Het is een vraag die we ook aan God, aan Jezus durven stellen: of we eens aan onszelf mogen denken, en niet aan onze medemensen, ook al zijn ze in nood. En misschien vragen we ons daarbij af: Sluit God mij daardoor uit? Het antwoord op die vraag is heel geruststellend: Nee, dat doet Hij niet, want zijn liefde is zo groot dat Hij ons de vrijheid laat. Hij biedt ons alleen een weg aan, een weg vol liefde voor Hem, voor onszelf, voor anderen. En ook een weg van hoop, want ons wacht een eeuwige ontmoeting met Hem.
Zusters en broeders, in de eerste lezing horen we dat de kleine Samuël niet weet dat het God is die hem roept. Hij kent God immers nog niet, want ‘een woord van de Heer was hem nog nooit geopenbaard,’ zegt de lezing. Dat geldt ook voor ons, en dat geldt voor alle mensen: niemand kan God kennen zolang er niet over Hem is gesproken. Dat is bij ons wél gebeurd: we gingen naar de catechismus voor onze eerste communie, we kregen godsdienstles in het onderwijs, we komen elke zondag naar de heilige mis. Doen we dat niet, dan vergeten we God, dan is Hij niet meer aan het woord in ons leven. En we zien in de wereld wat er gebeurt als God niet meer aan het woord is. Dan plegen schurken die zichzelf eerste minister of president noemen vreselijke misdaden, zoals in Oekraïne, Gaza, Soedan. Dan maken geestelijken Gods kerk kapot door hun vreselijke misdrijven met kinderen; misdrijven die door hun oversten geduld en verzwegen worden. Dan lopen kerken en kloosters leeg, en worden het warenhuizen of schaatsbanen, zoals de prachtige Minderbroederskerk in Sint-Truiden. Dan wordt Gods liefde, vrede en vreugde uitgeroeid. Laten we dus altijd zeggen: ‘Spreek, Heer, uw dienaar luistert.’ En laten we dat ook doen: luisteren naar God de Heer in heel ons doen en denken. Amen.