- Eerste lezing: Jesaja 40,1-5.9-11
- Evangelie: Lucas 3, 15-16.21-22
Zusters en broeders,
In het evangelie hoorden we hoe Johannes de Doper aan zijn naam komt. Hij roept de mensen op om zich te bekeren, en als teken dat ze dat willen doen, laten ze zich door hem dopen.
Maar wellicht denken wij bij ‘dopen’ spontaan aan onze eigen doop, die we normaal gesproken als baby hebben ontvangen. De doop die ons opnam in de christelijke gemeenschap, en die beantwoordt aan de oproep die Jezus bij zijn hemelvaart aan zijn apostelen gaf: ‘Ga op weg en maak alle volkeren tot mijn leerlingen, door hen te dopen in de naam van de Vader en de Zoon en de heilige Geest, en door hun te leren dat ze zich moeten houden aan alles wat Ik u heb opgedragen.’ Daar sluit Johannes de Doper dus niet direct bij aan. Hij doopt niet in de naam van de Vader, de Zoon en de heilige Geest, maar ziet de doop als een teken van bekering en vergeving van de zonden. Hij wast bij manier van spreken met het doopsel het kwaad en de zonde af van de mensen, zodat zij hun leven als reine mensen kunnen herbeginnen.
Misschien vragen we ons af waarom ook Jezus zich laat dopen. Hij moet toch niet van het kwaad en de zonde gereinigd worden? Nee, zeker niet, maar Hij laat zich dopen om aan te tonen dat Johannes’ oproep tot bekering moet nagevolgd worden. Hoe diepgaand die boodschap is, blijkt uit het feit dat Hij zich na zijn doopsel in gebed richt tot zijn Vader in de hemel. De heilige Geest daalt over Hem neer, en uit de hemel klinkt een stem: ‘Gij zijt mijn geliefde Zoon, in U vind Ik vreugde.’ En dat is voor Jezus de aanzet om de blijde boodschap van liefde, vrede en gerechtigheid te verkondigen.
Ook wij zijn gedoopt in de naam van de Vader, de Zoon en de heilige Geest, en ook ons spoort onze Vader in de hemel aan om de blijde boodschap van liefde, vrede en gerechtigheid te beleven. Dat doen we door Jezus te volgen en ons te houden aan alles wat Hij aan zijn apostelen heeft opgedragen. Daarbij is de heilige Geest onze steun en onze leidsman, zodat we de weg van Jezus kunnen volgen, en licht en liefde kunnen uitstralen.
En dat sluit zo mooi aan bij het Jubeljaar dat met Kerstmis begon. Een heilig jaar, waarin we aangespoord worden pelgrims van hoop te zijn. Hoop als leidraad in ons leven, dat soms, of misschien vaak, gekweld wordt door onzekerheid, spanning, wanhoop. En ook door ziekte, lijden en dood van geliefden. Dan geeft hoop ons kracht die ons beschermt tegen wanhoop en radeloosheid. Hoop geeft ons ook geloof in een beter leven, en sterkte om te weerstaan aan wanhoop. Laten we dus pelgrims van hoop zijn in ons leven.
Maar laten we ook pelgrims van hoop zijn in een wereld waarin oorlog heel gewoon lijkt te zijn en waarin machthebbers aanzetten tot ondermijning van de democratie. Waarin voor die gevaarlijke potentaten leugen en bedrog de standaard zijn geworden, en geweld, gevangenschap en moord de alledaagse weg is om tegenstand en inzet voor vrijheid en democratie uit te roeien. Laten we dus pelgrims van hoop zijn in deze gevaarlijke wereld.
En laten we ook pelgrims van hoop zijn in onze Kerk, die geteisterd wordt door schandalen die door de verantwoordelijken nauwelijks bestreden worden. Een Kerk die zowel in Europa als in Amerika meer en meer lijkt af te kalven, die zo goed als geen jongeren meer aanspreekt, en die ook onder de ouderen een onwereldse vreemdeling is geworden. Een Kerk die er niet in slaagt een bakermat te zijn van geloof, hoop en liefde in de moeilijke wereld van vandaag. Laten we dus proberen pelgrims van hoop te zijn in deze slome Kerk.
Zusters en broeders, het nieuwe jaar is pas begonnen. Laten we ons best doen om er een mooi jaar van te maken. Een jaar van liefde, vrede en gerechtigheid. Een jaar dat steunt op de kracht van geloof, van hoop, en van liefde voor God en voor elkaar. Amen.